MỤC LỤC

CHƯƠNG I

BA NGÔI CAO CẢ

Ba Ngôi Cao Cả...................................................................... 1

• Đức-Phật (Buddha)............................................................... 2
• Đức-Pháp (Dhamma)............................................................ 2
• Đức-Tăng (Saṃgha).............................................................. 3
  • Bậc Thánh-nhân (Ariyapuggala) có 4 bậc.......................... 3

Ý nghĩa Buddha...................................................................... 5

1. • 10 Pháp-hạnh ba-la-mật....................................................... 6
1. ĐỨC-PHẬT CHÁNH-ĐẲNG-GIÁC.................................................. 7
   • Để trở thành Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác

có trí-tuệ siêu việt như thế nào ?.............. 8

• • Để trở thành Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác

có đức-tin siêu việt như thế nào ?........... 11

• • Để trở thành Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác

có tinh-tấn siêu việt như thế nào ?........... 13

• ĐỨC-PHẬT GOTAMA.................................................................... 16
  • Tiền-kiếp của Đức-Phật Gotama..................................... 17
  • 24 Đức-Phật thọ ký theo tuần tự..................................... 19
    1. Đức-Phật Dīpaṅkara.................................................... 19
    2. Đức-Phật Koṇḍañña..................................................... 21
    3. Đức-Phật Maṅgala....................................................... 22
    4. Đức-Phật Sumana........................................................ 23
    5. Đức-Phật Revata.......................................................... 24
    6. Đức-Phật Sobhita......................................................... 25
    7. Đức-Phật Anomadassī................................................. 25
    8. Đức-Phật Paduma........................................................ 26
    9. Đức-Phật Nārada......................................................... 27
    10. Đức-Phật Padumuttara............................................... 27
    11. Đức-Phật Sumedha.................................................... 28
    12. Đức-Phật Sujāta......................................................... 29

1. 1. 13. Đức-Phật Piyadassī.................................................... 29
      14. Đức-Phật Atthadassī.................................................. 30
      15. Đức-Phật Dhammadassī............................................. 31
      16. Đức-Phật Siddhattha.................................................. 31
      17. Đức-Phật Tissa........................................................... 32
      18. Đức-Phật Phussa........................................................ 33
      19. Đức-Phật Vipassī....................................................... 33
      20. Đức-Phật Sikhī........................................................... 34
      21. Đức-Phật Vessabhū.................................................... 34
      22. Đức-Phật Kakusandha............................................... 35
      23. Đức-Phật Koṇāgamana.............................................. 36
      24. Đức-Phật Kassapa...................................................... 37

3

• • Xác định thời gian trở thành Đức-Phật............................ 37
  • Kiếp Đức-Bồ-tát được 24 Đức-Phật thọ ký.................... 38
  • 9 Kiếp tỳ-khưu được thọ ký........................................... 39
  • 5 Kiếp đạo sĩ được thọ ký............................................... 40
  • 5 Kiếp người tại gia được thọ ký.................................... 41
  • 2 Kiếp Long vương được thọ ký..................................... 42
  • 1 Kiếp Đức-vua-trời Sakka được thọ ký......................... 42
  • 1 Kiếp Thống tướng Yakka được thọ ký......................... 42
  • 1 Kiếp Sư tử chúa được thọ ký....................................... 42
• Tên gọi kiếp trái đất (Kappa)........................................... 43

Đức-Bồ-tát Chánh-Đẳng-Giác Sumedha - Bậc đại trí.... 44

• Nguyện ước của Đức-Bồ-tát Sumedha............................. 48
• Đức-Bồ-tát Sumedha được thọ ký.................................... 49
• Đức-Bồ-tát Sumedha có tâm đại bi.................................. 51
• Thời gian hoàn thành 30 Pháp-hạnh ba-la-mật................. 52
• Pháp-hạnh ba-la-mật có cứu cánh Niết-bàn...................... 53
• Thực-hành 30 Pháp-hạnh ba-la-mật................................. 56

- 10 Pháp-hạnh Ba-la-mật................................................ 57

Thỉnh Đức-Bồ-tát giáng thế.............................................. 60

• Suy xét 5 điều trước khi tái-sinh....................................... 61
  1. Đức-Bồ-tát suy xét thời kỳ tuổi thọ con người.............. 62
  2. Đức-Bồ-tát suy xét các châu đến tái-sinh...................... 63
  3. Đức-Bồ-tát suy xét xứ sở đến tái-sinh........................... 63
  4. Đức-Bồ-tát suy xét dòng họ nơi tái-sinh........................ 63

5 - Đức-Bồ-tát suy xét mẫu hậu và tuổi thọ của bà............ 64

Đức-Bồ-tát tái-sinh đầu thai làm người............................... 65

• Chánh-cung Hoàng-hậu Mahāmāyādevī thấy mộng lành...... 65

• Quân sư Bà-la-môn đoán mộng........................................ 67
• Oai lực kiếp chót của Đức-Bồ-tát...................................... 67

Đức-Bồ-tát đản sinh.......................................................... 68

• Chư-thiên, chư Phạm-thiên tụ hội...................................... 69
• Đức-Bồ-tát truyền dạy lời tối quan trọng đầu tiên.............. 72
• 7 người và vật đồng sinh với Đức-Bồ-tát........................... 72
• Đầu thai sinh làm người có 4 hạng người........................... 73
• Tích vị Đạo-sĩ Kāḷadevila.................................................. 75
• Đạo-sĩ Kāḷadevila mỉm cười và khóc................................. 77
• Lễ đặt tên Đức-Bồ-tát thái-tử............................................. 78

32 Tướng tốt của Đức-Bồ-tát kiếp chót........................... 80

• 32 Tướng tốt của bậc Đại-nhân......................................... 82
• Đại-thiện-nghiệp cho quả 32 tướng tốt............................... 84
• Nhận xét về nghiệp và quả của nghiệp............................. 114

80 Tướng tốt phụ của Đức-Bồ-tát kiếp chót...................... 116

• Phật mẫu Mahāmāyādevī quy thiên................................ 120
• Tuyển chọn nhũ mẫu....................................................... 121

Cuộc đời Đức-Bồ-tát Thái-tử Siddhattha...................... 121

• Nguyên nhân Đức-Bồ-tát đi xuất gia.............................. 122
• Đức-Bồ-tát Siddhattha đi xuất gia................................... 124
• Đức-Bồ-tát thọ giáo pháp-hành thiền-định.................... 126
• Đức-Bồ-tát hành pháp-hành khổ-hạnh (Dukkaracariyā) 129
• Đức-Bồ-tát từ bỏ pháp-hành khổ-hạnh........................... 130
• Đức-Bồ-tát thọ nhận cơm sữa bò của nàng Sujātā......... 134
• Ngôi bồ đoàn quý báu phát sinh...................................... 136
• Ngôi bồ đoàn toàn thắng Ác-ma-thiên............................ 138

Đức-Bồ-tát Siddhattha chứng đắc Tam-Minh............... 141

• Tam-Minh (Tevijja)....................................................... 141
  1. Tiền-kiếp-minh (pubbenivāsānussatiñāṇa)................... 141
  2. Thiên-nhãn-minh (dibbacakkhuñāṇa).......................... 142
  3. Trầm-luân-tận-minh (āsavakkhayañāṇa)...................... 143
• Phật ngôn đầu tiên của Đức-Phật Gotama........................ 148
• Đức-Phật an hưởng pháp vị giải thoát Niết-bàn............... 149
• Cúng dường vật thực đầu tiên lên Đức-Phật..................... 151
• Đức-Phật suy tư về pháp Siêu-tam-giới.......................... 153
• Đại-Phạm-thiên thỉnh Đức-Phật thuyết pháp.................. 154

Chuyển-Pháp-Luân đầu tiên.............................................. 159

• Đức-Phật thuyết Kinh Chuyển-Pháp-Luân....................... 160

• Ngài Đại-Trưởng-lão Aññāsikoṇḍañña........................... 162
• Ngày Lịch sử trọng đại trong Phật-giáo.......................... 165

45 Hạ (Vassa) Của Đức-Phật Gotama........................... 166

• Hạ đầu tiên...................................................................... 167
• Hạ thứ nhì....................................................................... 169
• Hạ thứ ba và thứ tư.......................................................... 169
• Hạ thứ năm..................................................................... 169
• Hạ thứ sáu....................................................................... 170
• Hạ thứ bảy....................................................................... 172
• Hạ thứ tám...................................................................... 172
• Hạ thứ chín..................................................................... 172
• Hạ thứ mười.................................................................... 172
• Hạ thứ mười một............................................................. 173
• Hạ thứ mười hai.............................................................. 173
• Hạ thứ mười ba............................................................... 174
• Hạ thứ mười bốn............................................................. 176
• Hạ thứ mười lăm............................................................. 177
• Hạ thứ mười sáu.............................................................. 177
• Hạ thứ mười bảy............................................................. 177
• Hạ thứ mười tám và mười chín....................................... 177
• Hạ thứ hai mươi.............................................................. 177
• Ngài Trưởng-lão Ānanda làm thị giả thường trực......... 179
• 4 đặc ân khước từ.......................................................... 179
• 4 đặc ân khẩn khoản...................................................... 180

• Hạ thứ hai mươi mốt đến hạ thứ bốn mươi bốn............... 182
• Hạ thứ bốn mươi lăm...................................................... 183

Những ngày tháng cuối cùng của Đức-Phật.................. 185

• Ngài Đại-Trưởng-lão Sāriputta tịch diệt Niết-bàn......... 186
• Ngài Đại-Trưởng-lão Mahāmoggallāna tịch diệt Niết-bàn... 189
• Ác-ma-thiên thỉnh Đức-Phật tịch diệt Niết-bàn............. 192
• Chánh-pháp, 37 Pháp chứng đắc Thánh-đạo................. 194
• Từ kinh-thành Vesālī đến khu rừng Kusinārā................ 197
• Đức-Thế-Tôn thọ thực món Sūkuramaddava................. 198
• Đức-Thế-Tôn tịch diệt Niết-bàn tại Kusinārā................ 203
• Cúng dường Đức-Thế-Tôn............................................. 203
• Ngài Trưởng-lão Ānanda khóc....................................... 204
• Lý do Đức-Thế-Tôn tịch diệt Niết-Bàn tại Kusinārā..... 206
• Đêm cuối cùng của Đức-Thế-Tôn.................................. 207
• Pháp và Luật là vị Tôn-Sư.............................................. 210

• Lời giáo huấn cuối cùng của Đức-Phật......................... 212
• Đức-Phật tịch diệt Niết-bàn............................................ 213

Kiếp đầu tiên và kiếp chót Của Đức-Phật Gotama..... 216

• Đức-Bồ-tát kiếp đầu tiên của Đức-Phật Gotama........... 216
• Đức-Bồ-tát kiếp chót của Đức-Phật Gotama................. 217
• Cuộc đời của Đức-Bồ-tát thái-tử Siđhattha................... 218

* Nghiệp và quả nghiệp của Đức-Phật Gotama............... 219

• Đại-thiện-nghiệp ba-la-mật hỗ trợ cho quả................... 220
• Ác nghiệp cũ của Đức-Phật Gotama............................ 221
• Đức-Bồ-tát hành khổ hạnh suốt 6 năm trường............. 221
• Đức-Phật bị nàng Ciñcāmāṇavikā vu khống................ 224
• Đức-Phật thắng nàng Ciñcāmāṇavikā.......................... 229
• Đức-Phật bị vu khống do nữ tu-sĩ ngoại đạo Sundarī.. 232
• Đức-Phật và chư tỳ-khưu bị vu khống giết nữ tu-sĩ Sundarī để giấu tội lỗi (Abbhakkhāna)...................... 235
• Đức-Phật bị lửa phỏng da bàn chân............................. 239
• Tuyển chọn nhóm xạ thủ bắn Đức-Phật....................... 239
• Đức-Phật bị mảnh đá đụng nơi ngón chân cái............. 240
• Do nguyên nhân nào Tỳ-khưu Devadatta

gây oan trái với Đức-Phật Gotama ?...... 242

• Đức-Phật bị voi Nāḷāgiri rượt đuổi............................... 247
• Đức-Phật bị mảnh đá đụng ngón chân cái

làm bầm máu (Sakalikāvedha)...................... 249

• Đức-Phật bị mổ vết bầm bằng dao (Satthaccheda)...... 250
• Đức-Phật bị bệnh đau đầu (Sīsadukkha)...................... 251
• Đức-Phật độ cơm gạo đỏ (Yavakhādana)..................... 252
• Đức-Phật bị bệnh đau lưng (Piṭṭhidukkha)................... 255
• Đức-Phật bị bệnh đại tiện ra máu (Atisāra).................. 257
• Đức-Phật khát nước...................................................... 258

Đức-Phật Với Cội Đại-Bồ-Đề......................................... 260

• Tích tiền-kiếp Kaliṅgabodhijātaka................................ 260
• Cung nghinh cây Đại-Bồ-Đề sang đảo quốc Srilankā... 267
• Tượng Đức-Phật (Buddharūpa)........................................ 268

Biểu Tượng Của Phật-Giáo.............................................. 269

• Cây Đại-Bồ-Đề của Đức-Phật Gotama......................... 269
• Cây Đại-Bồ-Đề tại rừng núi Viên Không...................... 270
• Tượng Đức-Phật là một biểu tượng của Phật-giáo........ 273
• Tượng Đức-Phật theo mỹ thuật của mỗi dân tộc........... 273

• Lễ bái cúng dường Tượng Đức-Phật như thế nào?........ 274

2. ĐỨC-PHẬT ĐỘC-GIÁC (Paccekabuddha)......................... 276
3. BẬC THÁNH THANH-VĂN-GIÁC (Sāvakabuddha)........... 278
   • Bậc Thánh Thanh-văn-giác có 3 hạng............................ 279
     1. Bậc Thánh Tối-thượng Thanh-văn-giác (Aggasāvaka) 279
     2. Bậc Thánh Đại-thanh-văn-giác (Mahāsāvaka)........... 281
     3. Bậc Thánh Thanh-văn-giác hạng thường

(Pakatisāvaka)........ 282

• ĐỨC-PHÁP (Dhamma).................................................... 284

- Chuyển-Pháp-Luân đầu tiên........................................... 284

• Bài kinh Chuyển-Pháp-Luân....................................... 285
  • Ý nghĩa kệ khai kinh Chuyển-Pháp-Luân.................... 285
  • Ý nghĩa bài kinh Chuyển-Pháp-Luân.......................... 285
    • 2 Pháp thấp hèn (Dve antā)........................................ 286
    • Pháp-Hành Trung-đạo (Majjhimapaṭipadā)............... 286

Tứ Thánh-Đế................................................................... 287

1. Khổ-Thánh-đế (Dukkha ariyasacca)............................ 287
2. Nhân sinh Khổ-Thánh-đế

(Dukkhasamudaya ariyasacca).......... 287

3. Diệt Khổ-Thánh-đế (Dukkhasamudaya ariyasacca).... 288
4. Pháp-Hành dẫn đến Diệt Khổ-Thánh-đế..................... 288

- Tam-tuệ-luân trong Tứ Thánh-đế.................................. 288

1. Tam-tuệ-luân trong Khổ-Thánh-đế............................ 288
2. Tam-tuệ-luân trong Nhân sinh Khổ-Thánh-đế........... 290
3. Tam-tuệ-luân trong Diệt Khổ-Thánh-đế..................... 291
4. Tam-tuệ-luân trong Pháp-hành Diệt Khổ-Thánh-đế...... 292
   • Vai trò quan trọng của Tam-tuệ-luân............................ 294
   • Ngài Trưởng-lão Koṇḍañña chứng ngộ

chân-lý tứ Thánh-đế................ 295

• • Toàn thể chư-thiên, Phạm-thiên tán dương, ca tụng..... 295
  • Ngài Trưởng-lão Koṇḍañna có tên Aññasikoṇḍañña.... 296
  • Ngài Trưởng-lão Aññasikoṇḍañña xin thọ tỳ-khưu.... 297
• Tam-Bảo trọn vẹn xuất hiện trên thế gian....................... 299

• Tìm hiểu bài kinh Chuyển-Pháp-Luân........................ 301
  • Hai pháp cực đoan thuộc 2 biên kiến............................. 301
  • Tóm lược tứ Thánh-đế................................................... 302
  • Tam-tuệ-luân trong tứ Thánh-đế.................................... 305

1. • Thực-hành pháp-hành Thiền-tuệ.................................... 307
1. 4 Trí-tuệ-học trong tứ Thánh-đế................................... 307

- Phân biệt bát-chánh-đạo Tam-giới và

Siêu-tam-giới.................. 315

2. 4 Trí-tuệ-hành phận sự trong tứ Thánh-đế................... 321
3. 4 Trí-tuệ-thành hoàn thành phận sự trong tứ Thánh-đế... 323

Quan hệ nhân quả của tam-tuệ-luân................................. 325

• • Từ quả đến nhân, từ nhân đến quả............................... 325
  • Bảng tóm tắt tam-tuệ-luân trong tứ Thánh-đế.............. 326
  • Tam-tuệ-luân của 4 bậc Thánh-nhân............................ 327
• Tính chất 4 phận sự trong tứ Thánh-đế........................... 328
• Vai trò 4 trí-tuệ-hành và 4 trí-tuệ-thành.......................... 331
• Tứ Thánh-đế trong giáo-pháp của Đức-Phật................... 332

1. Khổ-Thánh-đế: Ngũ-uẩn chấp thủ................................ 332

- Pháp điên-đảo (vipallāsa) có 3 loại....................... 333

2. Nhân sinh Khổ-Thánh-đế: Tham-ái.............................. 334
3. Diệt Khổ-Thánh-đế: Niết-bàn....................................... 336
4. Pháp-hành dẫn đến Diệt Khổ-Thánh-đế:

Pháp-hành bát-chánh-đạo................ 337

• • Nhân quả liên quan của tứ Thánh-đế.............................. 338
  • Pháp-hành trong Phật-giáo.............................................. 339

Kinh Trạng-thái-vô-ngã.................................................. 342

• • Ý nghĩa kệ khai kinh Trạng-thái-vô-ngã........................ 342
  • Ý nghĩa bài kinh Trạng-thái-vô-ngã............................... 343
  • Ngũ-uẩn là vô-ngã......................................................... 343
  • Ngũ-uẩn có 3 trạng-thái-chung..................................... 346
  • Trí-tuệ-thiền-tuệ không chấp thủ ngũ-uẩn..................... 349
• Nhóm 5 tỳ-khưu trở thành bậc Thánh A-ra-hán.............. 352
• Giải thích danh từ trong bài kinh Trạng-thái-vô-ngã........... 353
• Ý nghĩa danh từ Anattā.................................................. 353
• Ý nghĩa danh từ Attā...................................................... 354

Chúng-sinh trong tam-giới............................................... 357

• Ngũ-uẩn (Pañcakkhandha)............................................. 358
• Những ví dụ về ngũ-uẩn................................................. 364

Pháp Vô-ngã (Anattā)........................................................ 366

• Pháp vô-ngã là những pháp nào?................................... 367
• Tà-kiến thấy sai, chấp lầm nơi sắc-pháp........................ 368
• Tà-kiến thấy sai, chấp lầm nơi danh-pháp..................... 369

• Chấp ngã có 3 loại.......................................................... 370
• Chấp ngã - không chấp ngã............................................ 372

Phật-Giáo (Buddhasāsana).............................................. 375

• Pháp-học Phật-giáo......................................................... 375
• Pháp-vị-giải-thoát (Vimuttirasa)..................................... 377
• Phân loại toàn giáo-pháp của Đức-Phật.......................... 378
• Phật ngôn (Buddhavacana)............................................. 378
• Phật ngôn đầu tiên là gì?............................................... 378
• Phật ngôn cuối cùng là gì?............................................ 379
• Phật ngôn thời-kỳ giữa là gì?........................................ 380
• Pháp và Luật (Dhammavinaya).................................... 380
• Tam-Tạng Pāḷi (Tipiṭakapāḷi).................................. 382
  1. Tạng Luật Pāḷi (Vinayapiṭakapāḷi) có 5 Bộ............. 382
     • Tạng Luật Pāḷi có 3 đặc tính đặc biệt..................... 383
       • Tỳ-khưu giới........................................................ 386
       • Tỳ-khưu-ni giới................................................... 387
       • Phạm giới āpatti.................................................. 388
       • Phạm giới āpatti có 7 loại chia làm 2 loại chính..... 388
       • Quả báu của sự giữ gìn giới..................................... 389
       • Quả báu của việc học Tạng Luật.............................. 390
  2. Tạng Kinh Pāḷi (Suttantapiṭakapāḷi) có 5 Bộ.......... 390
     • Tạng Kinh Pāḷi có 3 đặc tính đặc biệt.................... 391
  3. Tạng Vi-diệu-pháp Pāḷi (Abhidhamma) có 7 Bộ.... 393
     • Tạng Vi-diệu-pháp có 3 đặc tính đặc biệt.............. 395
• Quả báu của sự học Tam-Tạng Pāḷi............................ 398

• Ngũ-Bộ Pāḷi (Pañcanikāyapāḷi).................................... 399
  1. Trường-bộ-kinh Pāḷi là gì?......................................... 399
  2. Trung-bộ-kinh Pāḷi là gì?........................................... 400
  3. Đồng-loại-bộ-kinh Pāḷi là gì?..................................... 400
  4. Chi-bộ-kinh Pāḷi là gì?............................................... 401
  5. Tiểu-bộ-kinh Pāḷi là gì?.............................................. 401
• Cửu-Phần (Navaṅga).................................................... 402

- 84.000 Pháp Môn (Dhammakkhandha)........................ 403

- Phương pháp đếm pháp môn trong Tam-Tạng Pāḷi....... 404

Duy Trì Pháp-học Phật-giáo........................................... 405

* Kết tập Tam-Tạng Pāḷi................................................... 406

• Kỳ kết tập Tam-Tạng Pāḷi lần thứ nhất......................... 406

- Phân chia phận sự duy trì Tam-Tạng Pāḷi, Ngũ-bộ..... 407

• Kết tập Tam-Tạng Pāḷi lần thứ nhì................................ 409
• Kết tập Tam-Tạng Pāḷi lần thứ ba................................. 411
• Kết tập Tam-Tạng Pāḷi lần thứ tư.................................. 413
• Kết tập Tam-Tạng Pāḷi Pāḷi lần thứ năm....................... 417
• Kết tập Tam-Tạng Pāḷi Lần thứ sáu.............................. 418
• Thi Tam-Tạng Pāḷi......................................................... 421
  • Học Tam-Tạng Pāḷi qua các thời kỳ............................. 425
  • Cúng dường Đức-Pháp-Bảo......................................... 427

Tipiṭaka - Aṭṭhakathā - Ṭīkā - Anuṭīkā.......................... 429

• Tipiṭakapāḷi..................................................................... 429
• Aṭṭhakathāpāḷi (Chú-giải Pāḷi)....................................... 432
• Ṭīkāpāḷi (Phụ-chú-giải) - Anuṭīkāpāḷi (Phụ-theo-chú-giải). 436

1. Pháp-học Phật-giáo (Pariyattisāsana)........................ 439

• Tam-Tạng Pāḷi (Tipiṭakapāḷi) là gì?............................... 439
• Chú-giải Pāḷi (Aṭṭhakathāpāḷi) là gì?.............................. 440
• Phụ-chú-giải và Phụ-theo-chú-giải là gì?....................... 441

2. Pháp-hành Phật-giáo (Paṭipattisāsana)..................... 443

• Pháp-hành Phật-giáo là gì?............................................. 443

1. Pháp-hành giới là gì?.................................................. 444
2. Pháp-hành thiền-định là gì?........................................ 445
   • 5 Bậc thiền sắc-giới.................................................... 445
   • 4 Bậc thiền sắc-giới.................................................... 446
   • 4 Bậc thiền vô-sắc-giới............................................... 447
   • 5 Phép thần-thông tam-giới........................................ 448
3. Pháp-hành thiền-tuệ là gì?........................................... 449

3. Pháp-Thành Phật-giáo (Paṭivedhasāsana)................ 452

• Pháp-thành Phật-giáo là gì?........................................... 452
• Sự liên quan giữa pháp-học, pháp-hành, pháp-thành..... 453

Phật-Giáo suy thoái (Sāsana antaradhāna).................... 453

• Pháp-thành Phật-giáo suy đồi như thế nào?..................... 455
• Pháp-hành Phật-giáo bị suy thoái như thế nào?............... 457
• Pháp-học Phật-giáo bị suy thoái như thế nào?................. 459

* ĐỨC-TĂNG (Saṃgha)...................................................... 465

• Thế nào gọi là Chư Thánh-Tăng?.................................... 465
• Bậc Thánh-Tăng có 4 đôi................................................ 465
• 4 Bậc Thánh-nhân (Ariyapuggala).................................. 466
• Quả báu của bậc Thánh-nhân.......................................... 468

1. Quả báu của bậc Thánh Nhập-lưu................................ 468
   • Bậc Thánh Nhập-lưu có 3 hạng................................... 468
   • Bậc Thánh Nhập-lưu đặc biệt tái sinh hơn 7 kiếp....... 469
2. Quả báu của bậc Thánh Nhất-lai.................................. 470
3. Quả báu của bậc Thánh Bất-lai.................................... 470
   • Bậc Thánh Bất-lai có 5 hạng....................................... 471
4. Quả báu của bậc Thánh A-ra-hán................................. 472
   • Bậc Thánh A-ra-hán có nhiều hạng............................. 472

• Bậc Thánh Thanh-văn-giác............................................. 473
  1. Vị Thánh Tối-thượng Thanh-văn-giác như thế nào? 474
  2. Vị Thánh Đại-thanh-văn-giác như thế nào?................ 476
     • 80 Vị Thánh Đại-thanh-văn-giác................................. 477
       • 40 Vị Thánh A-ra-hán bên phải Đức-Phật................ 477
       • 40 Vị Thánh A-ra-hán bên trái Đức-Phật.................. 478
       • Vị Thánh A-ra-hán có danh hiệu Etadagga............... 479
  3. Vị Thánh Thanh-văn-giác hạng thường như thế nào? 482
     • Bậc Thánh nữ Thanh-văn-giác..................................... 486
       • Vị Thánh nữ A-ra-hán có danh hiệu Etadagga........... 488
• Thế nào gọi là chư Phàm-Tăng?..................................... 489

• Cách thức thọ Tỳ-khưu................................................... 490
  • Thọ Tỳ-khưu (Bhikkhu upasampadā)......................... 491
    • Ehi Bhikkhūpasampadā như thế nào?...................... 491
    • Saraṇagamanūpasampadā như thế nào?................... 493
    • Ovādapaṭiggahaṇūpasampadā như thế nào?............. 495
    • Pañhābyākaraṇūpasampadā như thế nào?................ 495
    • Ñatticatutthakammūpasampadā như thế nào?.......... 496
  • Thọ Tỳ-khưu-ni (Bhikkhunī upasampadā).................. 498
    • Garudhammapaṭiggahaṇāpasampadā như thế nào?. 498
    • Dūtenūpasampadā như thế nào?............................... 499
    • Aṭṭhavācīkūpasampadā như thế nào?....................... 500

- Tám trọng pháp...................................................... 501

• Tỳ-khưu đầu tiên và cuối cùng của Đức-Phật.................. 503
• Đức-Tăng có 2 hạng......................................................... 505
• Thánh Tăng là thế nào?................................................... 505
• Tỳ-khưu Thánh-Tăng có 4 Bậc....................................... 505
• Phàm-Tăng là thế nào?.................................................... 505
• Khả năng của bậc Thánh nhân........................................ 506

Đức-Tăng suy đồi............................................................. 506

Phật-Giáo suy đồi............................................................. 512

• Xá-lợi Đức-Phật Niết-Bàn (Dhātuparinibbāna).............. 512

Ý NGHĨA TAM-BẢO.......................................................................... 520

• Ratana: Bảo là gì?........................................................... 520
• Chọn món quà vô giá...................................................... 520
• Món quà Đức-Pháp-bảo.................................................. 523
• Buddhaguṇa: Ân-Đức-Phật............................................. 523

- Ý nghĩa 9 Ân-Đức-Phật................................................. 524

• Dhammaguṇa: Ân-Đức-Pháp.......................................... 525

- Ý nghĩa 6 Ân-Đức-Pháp................................................ 526

• Saṃghaguṇa: Ân-Đức-Tăng............................................ 527

• Ý nghĩa 9 Ân-Đức-Tăng................................................ 527
• Chư Thánh Thanh-văn đệ-tử có 4 đôi........................... 528
• Pháp-hành Thiền-định..................................................... 530
• Tôn kính món quà Đức-Pháp-Bảo.................................. 531
• Lễ cung nghinh Đức-Pháp-Bảo....................................... 532
• Lễ đón rước món quà Đức-Pháp-Bảo............................. 533
• Quả báu của món quà Đức-Pháp-Bảo............................. 536
• Tiền-kiếp Đức vua Pukkusāti.......................................... 537

TAM-BẢO (Ratanattaya)..................................................... 539

• Ý nghĩa Ratana: Bảo trong ba ngôi Tam-Bảo................. 539
  • Đức-Phật-Bảo (Buddharatana)...................................... 539
  • Đức-Pháp-Bảo (Dhammaratana)................................... 544
  • Đức-Tăng-Bảo (Saṃgharatana)..................................... 548
  • Duyên lành nơi Tam-Bảo.............................................. 551
  • Người bạn hiền, bạn thiện-trí........................................ 554
    • Đức-Phật tế độ Hoàng-tử Nanda................................. 555
    • Ngài Đại-trưởng-lão Sāriputta thuyết pháp

tế độ thân mẫu.............. 559

• • Biết Đức-Phật, kính Đức-Phật....................................... 563
  • Hỗ trợ cơ hội đến người khác........................................ 569

ĐOẠN KẾT PHỤ LỤC

TÀI LIỆU THAM KHẢO