Chú Giải Kinh Pháp Cú Quyển III 

Phẩm Cấu Uế: Tích Đại Đức Ujjhānasaññī

“Paravajjānupassissa,
Niccaṃ ujjhānasaññino,
Āsavā tassa vaḍḍhanti,
Ārā so āsavakkhayā”.

“Ai thấy rõ lỗi người,
Thường sanh lòng nóng giận,
Lậu hoặc ắt tăng trưởng,
Rất xa lậu hoặc trừ”.

Pháp Cú nầy được Đức Thế Tôn thuyết ra khi Ngài ngự tại Jetavana, đề cập đến vị Đại Đức Ujjhānasaññī (Ưa Bắt Lỗi).

Tương truyền rằng: Vị Đại Đức nầy hay đi đây đi đó, tìm lỗi chư Tỳ khưu, nói rằng: “Ông nầy mặc y như thế nầy, ông kia khoác y vai trái như thế kia”. Chư Tỳ khưu mách với Đức Bổn Sư rằng:

– Bạch Ngài! Có vị Đại Đức Ujjhānasaññī thường hành động như thế đó.

– Nầy các Tỳ khưu! Người đứng ở địa vị trưởng, khi ban huấn từ để giáo hóa thì không gọi là người ưa bắt lỗi. Còn người có tâm đi tìm lỗi người để chỉ trích, là người vạch lá tìm sâu thì trong tám bậc thiền, dầu một bậc cũng không phát sanh đến người đó, mà toàn là lậu hoặc tăng trưởng lên thôi.

Nói rồi, Đức Bổn Sư ngâm lên kệ ngôn rằng:

“Paravajjānupassissa,
Niccaṃ ujjhānasaññino,
Āsavā tassa vaḍḍhanti,
Ārā so āsavakkhayā”.

“Ai thấy rõ lỗi người,
Thường sanh lòng nóng giận,
Lậu hoặc ắt tăng trưởng,
Rất xa lậu hoặc trừ”.

CHÚ GIẢI

Ujjhānasaññino: “Phải mặc y nội như vầy, phải mặc y vai trái như vầy…” Người nào mà ưa đi tìm lỗi người để chỉ trích thế nọ, thế kia, thì một trong tám bậc thiền định không phát triển đến người đó mà các lậu hoặc lại tăng trưởng. Bởi lẽ đó, người ấy rất xa cái gọi là A La Hán lậu tận. Cuối thời Pháp, nhiều người chứng đắc quả Thánh, nhất là Tu Đà Hườn quả.

Dịch Giả Cẩn Đề
Phải được làm Sư mới dạy trò
Không thì chớ để nặng lòng lo…
Càng hay chỉ trích tâm càng động
Lỗi nhỏ nơi người lại thấy to
Bắt lỗi ai chi tự xét mình
Tâm từ thanh tịnh, miệng làm thinh
Tám thiền, tám quả, may còn đạt
Lậu hoặc nhờ đây hết tái sinh.
DỨT TÍCH ĐẠI ĐỨC ƯA BẮT LỖI